Soru 1) Bilirkişi olmak istiyorum?
Cevap 1) Bilirkişilik başvuruları ve bilirkişi listelerinin oluşturulması, 6754 Sayılı Bilirkişilik Kanunu ve 03/08/2017 tarih ve 30143 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bilirkişilik Yönetmeliği” hükümlerine göre yapılmaktadır.
Soru 2) Bilirkişilik başvuru ve kabul şartları nelerdir?
Cevap 2) Bilirkişiliğe başvuru şartları 6754 Sayılı Bilirkişilik Kanunu 10. Madde ve başvuru ve kabul şartları Bilirkişilik Yönetmeliği 38.maddede açıklanmıştır.
Bilirkişiliğe başvuru ve kabul şartları / Bilirkişilik Yönetmeliği Madde 38
(1) Bilirkişilik başvurusunda bulunacak gerçek kişilerde aşağıdaki nitelikler aranır:
a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar ile zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak.
b) Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak.
c) Daha önce kendi isteği dışında sicilden ve listeden çıkarılmamış veya bilirkişilik yapmaktan yasaklanmamış olmak.
ç) Disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten geçici ya da sürekli olarak yasaklanmamış olmak.
d) Başka bir bölge kurulunun listesine kayıtlı olmamak.
e) Bilirkişilik temel eğitimini başarıyla tamamlamak.
f) Bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen çalışmış olmak ya da Daire Başkanlığınca daha fazla çalışma süresi belirlenmiş ise bu süre kadar fiilen çalışmış olmak.
g) Meslek mensubu olarak görev yapabilmek için ilgili mevzuat gereği aranan şartları haiz olmak ve mesleğini yapabilmek için gerekli olan uzmanlık alanını gösteren diploma, meslekî yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi, ustalık belgesi veya benzeri belgeye sahip olmak.
ğ) Daire Başkanlığının bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanlarına göre belirlediği yeterlilik koşullarını taşımak.
(2) Özel hukuk tüzel kişilerinde birinci fıkradaki şartları taşıyan ve sicile kayıtlı gerçek kişilerin istihdam edilmesi gerekir.
(3) Daha önce yaptığı başvurusu, meslekî olarak yeterli nitelikte bulunmadığı gerekçesiyle reddedilenler, bir yıl geçmedikçe yeniden bilirkişilik yapmak için başvuruda bulunamazlar.
(4) Hukuk öğrenimi görmüş kişiler, hukuk alanı dışında ayrı bir uzmanlığa sahip olduğunu ve birinci fıkradaki şartları taşıdığını belgelendirmediği takdirde, sicile ve listeye kaydedilemez.
(5) Sermaye Piyasası Kanununa göre yetkilendirilen gayrimenkul değerleme uzmanları ile taşınmaz geliştirme konusunda yüksek lisans veya doktora yapmış uzmanlar için, Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında görev yapmak kaydıyla, bilirkişiliğe kabul şartları bakımından fiilen beş yıl görev yapma şartı aranmaz.
Soru 3) Bilirkişilik başvuruları ne zaman başlayacak?
Cevap 3) Başvuru takvimi her yıl Bilirkişilik Daire Başkanlığı tarafından önceden belirlenerek ilan edilmektedir. Bu hususta internet sayfamızdaki duyuruların takip edilmesi gerekmektedir.
Soru 4) Bilirkişilik yapmak istediğim uzmanlık alanı ile ilgili en az beş yıl fiili çalışmamı nasıl ispatlarım?
Cevap 4) Açıklayıcı sigorta kayıtları, vergi levhası vs ile kamu kurumlarında çalışanlar için görev ve ünvanının gösterir şekilde resmi görev belgesi ile ispat edebilirsiniz.
Soru 5) Elektronik imza (e-imza) veya mobil imzayı (m-imza) nerden temin edebilirim.
Cevap 5) Elektronik imza, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından onaylı Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcılar tarafından sunulmaktadır. Bu firmaların listesi ve diğer bilgilere www.btk.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Mobil elektronik imza GSM işletmecileri tarafından sunulan bir hizmettir. Mobil imza aboneliği üç aşamadan oluşur. Ön başvuru, Başvuru ve Aktivasyon. Bu hizmeti sunan operatörlere başvurarak ayrıntılı bilgi alabilir ve başvuru yaparak bir mobil imza edinebilirsiniz.
Soru 6) Başvuru şartlarını taşıyıp taşımadığım hususunda Bilirkişilik Bölge Kurulundan bilgi almak istiyorum?
Cevap 6) Başvurular bireysel olarak değerlendirilmekte olup, bu hususta hiç bir şekilde değerlendirme yapılmamaktadır. Bu hususta yapılan yazılı talepler bilgi edinme kanunu kapsamına girmemektedir.
Soru 7) Birden fazla temel ve alt uzmanlık alanlarında başvuruda bulunabilir miyim?
Cevap 7) Talep edilen, temel uzmanlık alanlarında ve alt uzmanlık alanlarının her birinde fiili olarak beş yıllık çalışma şartını taşıyanlar başvuruda bulunabilir.
Soru 8) Ben 10 yıldır bilirkişilik yapıyorum, ancak şimdiki şartlara baktığımda diplomam, sertifikam vs bulunmamaktadır. Bilirkişiliğe başvurmak istiyorum.
Cevap 8) Bilirkişilik Kanunu 03/11/2016 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, 2018 yılı ve sonrası için alınacak bilirkişilik başvurularında ilgili kanun ve yönetmelik hükümlerine göre başvurular alınmaktadır. Başvurulara ilişkin değerlendirmelerde kanun ve yönetmelik hükümlerine göre yapılmaktadır.
Soru 9) Halen 2018 yılı bilirkişi listesinde kayıtlıyım. Yeni uzmanlık alanı ekletmek istiyorum?
Cevap 9) Halihazırda bilirkişi listesinde kayıtlı bilirkişilerin uzmanlık alanı eklenmesi /güncelleme başvuruları Bilirkişilik Daire Başkanlığı tarafından açıklanan ilan ve takvim çerçevesinde gerçekleştirilmekte olup bu çerçevede yapılacak ilanların takip edilmesi gerekmektedir. Bu husustaki taleplerde yeni alınan sertifika/diploma veya uzmanlık belgesi ile ilgili olarak beş yıllık fiili çalışma şartı ile liyakat esası aranmaktadır.
Soru 10) Konkordato komiseri olmak istiyorum, bu konuda sertifika aldım ne yapabilirim.
Cevap 10) 30/01/2019 tarih 30671 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmelik" hükümlerine göre yapılmaktadır. Komiserlik eğitimi veren kurum ve kuruluşlar ile komiserlik listesinin oluşturulmasına dair ilanlar Bilirkişilik Daire Başkanlığı tarafından belirlenecek olup, bu tarihler internet sitemizde duyurular kısmında yayınlanacaktır.
Soru 11) Uzun yıllardır bilirkişi listelerinde kayıtlı bilirkişiyim benim de temel eğitim sertifikası alma mecburiyetim var mı ?
Cevap 11) 6754 Sayılı Bilirkişilik Kanununa göre bilirkişiliğe kabul şartlarında bir tanesi de ‘’Bilirkişilik Temel Eğitim‘’ sertifikası olması şartıdır. Bilirkişiliğe başvuruda sunulması zorunludur.
Soru 12) Teslim ettiğim dosyalar üzerimden düşmedi, ne yapabilirim, ayrıca bununla ilgili dosya alımı ne zaman engellenecek ?
Cevap 12) Teslim edilen dosyaların uyap sisteminde üzerinden düşürmeniz gerekecek, bu konuda görevlendirmeyi yapan mahkemeye yada savcılığa başvurup üzerinizden düşürme işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
Bilirkişilik Yönetmeliğinin 52 nci maddesinin üçüncü fıkrasında da "Bilirkişi, kendisine verilen asıl veya ek süre dolmasına rağmen mazeretsiz olarak raporunu sunmadığı takdirde, raporunu verinceye kadar kendisine yeni bir bilirkişilik görevi verilemez. Görevlendirmeyi yapan merci bu durumu tespit ettiğinde derhal bölge kuruluna bildirimde bulunur."hükmünün uygulanmasına yönelik olarak bilirkişilerin, görevlendirmeyi yapan merci tarafından kendilerine verilen sürede raporlarını teslim edip etmediklerinin kontrolü ve ilgili mevzuat hükümlerine uygulanması amacıyla UYAP bilişim sisteminde gerekli düzenlenmeler yapılmış olup, 18/01/2019 tarihi itibariyla "Rapor Teslim Kontrolü" aktif hale getirilmiştir.
Soru 13) Elektronik imzam, yada mobil imzam yok başvurumu fiziki olarak bölge kuruluna yapabilir miyim?
Cevap 13) Bilirkişilik Başvuru Klavuzunda başvuru şekli açıklanmış olup, bütün başvurular ilgilinin yerleşim yerinin veya mesleki faaliyetlerini yürüttüğü yerin bağlı olduğu bilirkişilik bölge kuruluna sadece e-devlet üzerinden UYAP Bilirkişi Portal Bilgi Sistemi’nde yer alan adımlar izlenmek suretiyle yapılır. Fiziki olarak kurulumuza başvuru yapılmamaktadır.
Soru 14) Geçtiğimiz yıllarda bilirkişilik için yaptığım başvuru evraklarım arasından belge veya fotokopisini alabilir miyim?
Cevap 14) Daha önce alınan başvurularda sunulan evraklar hiç bir şekilde iade edilmediği gibi fotokopi vs verilmemektedir.
Soru 15) Listede kayıtlı bilirkişiyim. Adres, Telefon veya IBAN numarası değişikliği yapmak istiyorum. Ne yapmalıyım?
Cevap 15) Hali hazırda listede kayıtlı bilirkişiler telefon veya IBAN numarası değişiklikleri ile ilgili “Uyap BİLİRKİŞİ PORTALI” girişi ekranında “Bilirkişi Bilgileri” menüsü ile güncelleme işlemi yapılabilmektedir.
Soru 16) Bilirkişinin telefon veya adres bilgisini öğrenmek istiyorum?
Cevap 16) Kişisel Verileri Koruma Kanunu Kapsamında bilirkişilere ilişkin telefon adres vs gibi bilgiler hiç bir şekilde paylaşılmamaktadır. Listeye kayıtlı bilirkişilerin tüm bilgileri UYAP bilişim sisteminde sadece Mahkemeler ve Cumhuriyet Savcılıkları ile listede kayıtlı bilirkişilerin ulaşımına açıktır. Listede akayıtlı olan bilirkişiler Uyap Bilirkişi Portalı ekranında bulanan “Bilirkişi Bilişsel İletişim” menüsü üzerinden aynı dosyada birlikte görev aldığı diğer bilirkişilerin iletişim bilgilerine ulaşabilmekte ayrıca bu ekrandan mesajlaşma ve rapor gönderilip/alınabilmektedir.
Soru 17) Özel rapor alacağım, ilgili birime bilirkişi ismi bildireceğim, bu nedenle konusunda uzman bilirkişi ismi öğrenmek istiyorum ?
Cevap 17) Kurulumuzun bilirkişi ismi bildirmek gibi bir görevi bulunmayıp, listeye kayıtlı bilirkişilerin tamamının isimleri, uzmanlık alanları ve iletişim bilgileri UYAP bilişim sisteminde sadece Mahkemeler ve Cumhuriyet Savcılıklarının ulaşımına açıktır.
Soru 18) Bilirkişi olduğumu belirten kartvizit dağıtmak istiyorum? Reklam yapmak istiyorum?
Cevap 18) Bilirkişilik Yönetmeliğinin 14.maddesi "reklam yasağı" başlıklı maddesi gereği Bilirkişinin, bilirkişilik görevi almak için reklam sayılabilecek her türlü girişim ve eylemde bulunması, internet sitesinde, tabelalarında ve basılı kâğıtlarında sicil ve listeye kayıtlı bilirkişi olduğuna dair ibareler kullanması yasaktır. Bu hususta gelen ihbar/şikayetler sonucu ilgili bilirkişi hakkında disiplin yaptırımı uygulanmaktadır.
Soru 19) Listeye kayıtlı bilirkişiyim ama hiç dosya alamadım. Ne yapmalıyım?
Cevap 19) 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Bilirkişiye başvurulmasını gerektiren hâller" başlıklı 266 ıncı maddesinin birinci fıkrasında "Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir." hükmü yer almaktadır.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun "Bilirkişinin atanması" başlıklı 63 üncü maddesinin birinci fıkrasında da "Çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına re'sen, Cumhuriyet savcısının, katılanın, vekilinin, şüphelinin veya sanığın, müdafiinin veya kanunî temsilcinin istemi üzerine karar verilebilir." hükmü ile aynı maddenin ikinci fırkasında "Bilirkişi atanması ve gerekçe gösterilerek sayısının birden çok olarak saptanması, hâkim veya mahkemeye aittir." hükmü yer almaktadır. Anılan hükümler uyarınca hem hukuk yargılamasında hem de ceza yargılamasında, bilirkişiye başvuru ve bilirkişi atama yetkisi, hakim veya mahkemeye aittir. Anayasanın 138 inci maddesinin 2 nci fıkrasında ve 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununun 4 üncü maddesinde; "Yargı yetkisinin kullanılmasında hiçbir organ, makam, merci veya kişinin mahkemelere emir ve talimat veremeyeceği, tavsiye ve telkinde bulunamayacağı" öngörülmektedir.
Bilirkişiye başvuru ve bilirkişi atama konusu, yargı yetkisinin kullanımına ilişkin olup, Bölge Kurulumuzca Mahkemelere veya Hakimlere bu konuda emir ve talimat verilmesi, tavsiye ve telkinde bulunulması mümkün değildir. Bununla birlikte, mahkemelerce bilirkişi görevlendirmesi yapılırken resmi bilirkişi listelerine riayet edilmesinin sağlanması, kendisine tevdi edilen bilirkişilik görevini verilen sürede yerine getirmeyen bilirkişilerin raporlarını yazıp mahkemeye teslim edinceye kadar yeni bir bilirkişilik görevi alamaması ve bilirkişilerin aylık bakacağı iş sayılarının belirlenmesi hususundaki, Bilirkişilik Daire Başkanlığı tarafından yürütülmekte olan çalışmalar devam etmektedir.
Soru 20) Bölge Listenizde kayıtlı bilirkişiyim, başka bölge bilirkişi listesine kaydımı aldırabilirmiyim?
Cevap 20) Uyap Bilirkişi Portalında bulunan “Bölge Kuruluna Evrak Gönderme” menüsünden nakil talep dilekçesi ve ikamet değişikliğine ilişkin belgesini eklemek suretiyle talepte bulunulabilmektedir.
Soru 21) Bölge Listenizde kayıtlı bilirkişiyim, hakkımda yapılan şikayet ile ilgili savunma dilekçesi göndermek istiyorum?
Cevap 21) Uyap Bilirkişi Portalında bulunan “Bölge Kuruluna Evrak Gönderme” menüsünde bulunan evrak türü “savunma dilekçesi” sekmesinden gönderilebilmektedir.